ΟΛΑ ΤΑ ΚΑΛΑ ΧΩΡΑΝΕ: Ο ΠΡΩΤΟΣ ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΠΕΤΕΙΟΥ ΤΗΣ 25ης ΜΑΡΤΙΟΥ

25 Μαρτίου 2012

Ο ΠΡΩΤΟΣ ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΠΕΤΕΙΟΥ ΤΗΣ 25ης ΜΑΡΤΙΟΥ

Ο πρώτος επίσημος εορτασμός της εθνικής επετείου της 25ης Μαρτίου από το νεοϊδρυθέν ελληνικό κράτος πραγματοποιήθηκε το 1838, ύστερα από την έκδοση του από 15.03.1838 βασιλικού διατάγματος, που δημοσιεύτηκε στις 22 Μαρτίου. Το διάταγμα εκείνο έλεγε τα εξής:

ΟΘΩΝ

ΕΛΕΩ ΘΕΟΥ

ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Επί τη προτάσει της Ημετέρας επί των Εκκλησιαστικών κλπ. Γραμματείας, θεωρήσαντες ότι η ημέρα της 25 Μαρτίου, λαμπρά καθ' εαυτήν εις πάντα Έλληνα διά την εν αυτή τελουμένην εορτήν του Ευαγγελισμού της Υπεραγίας Θεοτόκου, είνε προσέτι λαμπρά και χαρμόσυνος διά την κατ' αυτήν την ημέραν έναρξιν του υπέρ της ανεξαρτησίας αγώνος του Ελληνικού Έθνους, καθιερούμεν την ημέραν ταύτην εις το διηνεκές, ως ημέραν Εθνικής Εορτής και διατάττομεν την διαληφθείσαν ημετέραν Γραμματείαν να δημοσιεύση και να ενεργήση το παρόν διάταγμα.

Εν Αθήναις την 15 (27) Μαρτίου 1838.

ΟΘΩΝ

Ο επί των Εκκλησιαστικών κλπ. Γραμματεύς της Επικρατείας

Γ. Γλαράκης

Για να δούμε πώς περιέγραφε τον εορτασμό της 25ης Μαρτίου η εφημερίδα της εποχής "Αθηνά". Το κείμενο είναι μεταφρασμένο στη σημερινή, δημοτική γλώσσα.

"Η δημοτική ημέρα, η 25 Μαρτίου, η τόσο σεβαστή σε όλη τη χριστιανοσύνη για τον εορτασμό Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, και τόσο λαμπρή και χαρμόσυνη σε όλους τους Έλληνες για την έναρξη της επαναστάσεως μας κατά το 1821, καθιερώθηκε τέλος πάντων, ως είδαμε από τον Βασιλιά, Εθνική Εορτή, διά του διατάγματος του από 15 του τρέχοντος μηνός, κατά την κοινή του έθνους ευχή και κατά πρόταση του επί των εκκλησιαστικών και της δημοσίας παιδείας γραμματέα της Επικρατείας.

Προ τριών ημερών λοιπόν εξεδόθη το πρόγραμμα της Εορτής και χθες προς το απόγευμα 21 κανονιοβολισμοί επροσήμαναν το επίσημο της ακολούθου ημέρας. Σήμερα δε το πρωί περί την ανατολή του ηλίου 21 πάλι κανονιοβολισμοί και η εωθινή μουσική ανήγγειλαν στους κατοίκους της πρωτεύουσας την εορτή και στις 8 ώρα π.μ. η ένοπλη φρουρά της πόλεως παρατάχθηκε στις οδούς από τις οποίες έμελλε να διαβεί ο βασιλιάς και η βασίλισσα για να έλθουν στην εκκλησία της αγίας Ειρήνης.

Στις 9 η ώρα ο βασιλιάς και η βασίλισσα έφθασαν εφ' άρματος ανευφημούμενοι από το πλήθος του λαού στην εκκλησία, όπου παρευρέθηκαν όλες οι πολιτικές και στρατιωτικές αρχές και πλήθος πολύ λαού.

Στη χαρμόσυνη και πάνδημη αυτή ελληνική εορτή παρευρέθηκαν και οι αντιπρέσβεις της Αγγλίας, Γαλλίας, Ισπανίας και Σβεκίας (σ.σ.: ο δημοσιογράφος αναφέρεται στη Σουηδία, που φαίνεται ότι έτσι την αποκαλούσαν την εποχή εκείνη), μαζί και οι ανώτεροι αξιωματικοί των αγγλικών και γαλλικών πλοίων, καθώς και οι υπάλληλοι των πρεσβειών αυτών, οι οποίοι συνεόρτασαν μαζί μας την λαμπρή ανάμνηση της επετειακής ημέρας της εθνεγέρσεως. Μόνο δε οι κύριοι πρέσβεις της Ρωσίας και της Αυστρίας μετά των υπαλλήλων τους και μαζί με αυτούς ο αντιπρέσβης της Βαυαρίας! δε μας αξίωσαν της παρουσίας τους "για να μη μιανθούν (και από την ίδια την ανάμνηση της επαναστάσεως μας), αλλά για να φάνε το Πάσχα". Την απόλυση δε της δοξολογίας τη σήμαναν 21 κανονιοβολισμοί και ο βασιλιάς μας μετά της βασίλισσας μας συνοδευόμενοι με τις επευφημίες και τις ευχές του λαού, προπορευομένων και συνακολουθούντων των συντεχνιών και των περιχώρων γεωργών μας κλπ. επέστρεψαν στα βασίλεια (σ.σ.: τα ανάκτορα), τα οποία περικύκλωσαν όλοι αυτοί (και) χόρευαν εύθυμοι και ευλογώντας το βασιλιά και τη βασίλισσα.

Ενθουσιασμένοι όλοι οι παρευρεθέντες στην πρωτεύουσα από την επέτειο αυτή της ημέρας της εθνεγέρσεως, σκιρτώντες και αγαλλόμενοι πανηγύριζαν αναπολώντας στη μνήμη τους τους κινδύνους, τις μάχες του και προ πάντων τη μάχη του Βαλτετσίου, των Δερβενακίων, της Μπολιάνης, της Κλείσοβας και Ράχοβας, της Κράσπης και της Μαλάξας, τις ένδοξες ναυμαχίες των Π. Πατρών, του Αργολικού κόλπου, της Σάμου, του Καφηρέα κλπ. και προ πάντων εκείνη των Ναβαρίνων των στόλων των τριών συμμάχων Δυνάμεων, η οποία στερέωσε τους αγώνες μας, μαζί και την απόβαση των γαλλικών στρατευμάτων στο Πεταλίδιο, τα οποία καθάρισαν το ιερό έδαφος μας από τους άραβες και έφεραν πλήρη την ειρήνη στον τόπο μας.

Είναι τω όντι περίεργο να παρατηρήσει κάποιος αφενός πόση χαρά διαχύθηκε ξαφνικά σήμερα στις καρδιές και τα πρόσωπα των Ελλήνων, πόσο συναισθάνονται το σοβαρό και μεγαλεπίβουλο του επιχειρήματος τους και αφετέρου, πόσο ξαφνικά τους βλέπει κάποιος από εύθυμους να μεταβαίνουν στην περίσκεψη, ενθυμούμενοι τους κινδύνους τους οποίους υπέφεραν υπέρ της αγίας ελευθερίας μας και τα σφάγια τα οποία πρόσφεραν στον ιερό αυτής βωμό.... (Ακολουθεί μια εκτενής αναδρομή σε ιστορικές μάχες της αρχαιότητας υπέρ της ελευθερίας, στην σύγχρονη κατάσταση, ενώ γίνεται και νύξη για την ανάγκη θέσπισης ενός Συντάγματος, "της μόνης κρηπίδος της ελευθερίας και της δι' αυτής αληθούς ευδαιμονίας μας")....

.... Αλλ' ας έλθουμε στο προκείμενο της εορτής. Ο δήμος των Αθηναίων είχε στήσει ένα τρόπαιο έξω από την πλατεία του παλατιού για αυτήν την εορτή, γύρω από το οποίο συναθροίζονταν και χόρευαν οι Έλληνες. Στο μεταξύ παρουσιάζεται ξαφνικά η μεγαλύτερη αδελφή των διακρινόμενων για την ξεχωριστή ανδρεία τους αδελφών Λέκκα, η οποία απευθυνόμενη προς τους χορευτές, τους είπε: "Σταματήστε παιδιά μου, σε μένα ανήκει (ταιριάζει) να αρχίσω το χορό, γιατί σ' αυτό το έδαφος πρόσφερα θύματα δύο ανδρείους αδελφούς και το μοναχό μου γιο" και τοιουτοτρόπως χόρευε και συναγελαζόταν με τους Έλληνες.

Ας λένε λοιπόν ό,τι θέλουν οι άσπονδοι των Ελλήνων εχθροί Φαλμεράιροι και άλλοι, εμείς και αυτών ακόμη των αρχαίων Σπαρτιατισσών το πνεύμα βλέπουμε στις σημερινές Ελληνίδες.

Τέλος, καθ' όλη την ημέρα σήμερα η πόλη των Αθηνών ήταν μία πανήγυρις. Το απόγευμα φωτίστηκαν λαμπρά η Ακρόπολη, όλα τα δημόσια καταστήματα και όλες οι οικείες. Στη μια πλευρά του Λυκαβητού σχηματίστηκε από τα φανάρια ένας μεγάλος σταυρός, του οποίου η θέα κάνει μεγάλη εντύπωση. Όλος ο κόσμος ευθυμεί και η ευθυμία ίσως διαρκέσει (μέχρι) και τα ξημερώματα της αυριανής ημέρας".