Σαν σήμερα, στις 28 Μαρτίου 1969, σχεδόν ένα μήνα προτού συμπληρωθούν δύο χρόνια από την εγκαθίδρυση της χούντας των συνταγματαρχών στη χώρα, ο βραβευμένος με Νόμπελ ποιητής Γιώργος Σεφέρης, από το Λονδίνο όπου βρισκόταν, προέβη σε μια δημόσια δήλωση μέσα από τη ραδιοφωνική συχνότητα του BBC (με το οποίο συνεργαζόταν από τη δεκαετία του '50,όταν εργαζόταν ως σύμβουλος της ελληνικής πρεσβείας στη βρετανική πρωτεύουσα) σπάζοντας τη σιωπή τόσο τη δική του όσο και των υπολοίπων πνευματικών ανθρώπων της χώρας, ως ένδειξη διαμαρτυρίας για την καταπάτηση του πιο πολύτιμου αγαθού, ισάξιου με την ίδια τη ζωή, της ελευθερίας. Πρόκειται για μια δήλωση σύντομη κι όμως τόσο μεστή νοήματος, εύστοχη και - δυστυχώς - προφητική, καθώς προείδε το "δράμα του τέλους", το οποίο στην πράξη εκδηλώθηκε με την κυπριακή τραγωδία.
Το πλήρες κείμενο της δήλωσης του Γιώργου Σεφέρη έχει ως εξής:
"Πάει καιρός που πήρα την απόφαση να κρατηθώ έξω από τα πολιτικά του τόπου. Προσπάθησα άλλοτε να το εξηγήσω. Αυτό δε σημαίνει διόλου πως μου είναι αδιάφορη η πολιτική ζωή μας.
Έτσι, από τα χρόνια εκείνα ως τώρα τελευταία, έπαψα κατά κανόνα να αγγίζω τέτοια θέματα. Εξάλλου τα όσα δημοσίεψα ως τις αρχές του 1967 και η κατοπινή στάση μου - δεν έχω δημοσιέψει τίποτε στην Ελλάδα από τότε που φιμώθηκε η ελευθερία - έδειχναν, μου φαίνεται, αρκετά καθαρά τη σκέψη μου.
Μολαταύτα, μήνες τώρα αισθάνομαι μέσα μου και γύρω μου, ολοένα πιο επιτακτικά το χρέος να πω ένα λόγο για τη σημερινή κατάστασή μας. Με όλη τη δυνατή συντομία, να τι θα έλεγα:
Κλείνουν δύο χρόνια που μας έχει επιβληθεί ένα καθεστώς ολωσδιόλου αντίθετο με τα ιδεώδη για τα οποία πολέμησε ο κόσμος μας και τόσο περίλαμπρα ο λαός μας τον τελευταίο παγκόσμιο πόλεμο. Είναι μια κατάσταση υποχρεωτικής νάρκης, όπου όσες πνευματικές αξίες κατορθώσαμε να κρατήσουμε ζωντανές με πόνους και με κόπους, πάνε κι αυτές να καταποντιστούν μέσα στα ελώδη στεκούμενα νερά. Δε θα μου ήταν δύσκολο να καταλάβω πως τέτοιες ζημιές δε λογαριάζουν πάρα πολύ για ορισμένους ανθρώπους. Δυστυχώς δεν πρόκειται μόνο γι' αυτόν τον κίνδυνο. Όλοι πια το διδάχτηκαν και το ξέρουν πως στις δικτατορικές καταστάσεις η αρχή μπορεί να μοιάζει εύκολη, όμως η τραγωδία περιμένει αναπότρεπτη στο τέλος. Το δράμα αυτού του τέλους μας βασανίζει, συνειδητά ή ασυνείδητα, όπως στους παμπάλαιους χορούς του Αισχύλου. Όσο μένει η ανωμαλία, τόσο προχωρεί το κακό.
Είμαι ένας άνθρωπος χωρίς κανένα απολύτως πολιτικό δεσμό και, μπορώ να το πω, μιλώ χωρίς φόβο και χωρίς πάθος. Βλέπω μπροστά μου τον γκρεμό, όπου μας οδηγεί η καταπίεση που κάλυψε τον τόπο. Αυτή η ανωμαλία πρέπει να σταματήσει. είναι εθνική επιταγή.
Τώρα ξαναγυρίζω στη σιωπή μου. Παρακαλώ το Θεό να μη με φέρει άλλη φορά σε παρόμοια ανάγκη να ξαναμιλήσω".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου