22 Αυγούστου 2013

Σαν σήμερα: 22 Αυγούστου


Σήμερα είναι Πέμπτη 22 Αυγούστου 2013.

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ - γενέθλια:
Έξι προσωπικότητες που άφησαν το στίγμα τους, στον τομέα με τον οποίο ασχολήθηκαν, γεννήθηκαν σαν σήμερα:
- ο Γάλλος συνθέτης Κλοντ Ντεμπισί (1862-1918), που σηματοδότησε το πέρασμα από το ρομαντισμό του 19ου αιώνα στη μοντέρνα μουσική του 20ου
- η Γερμανίδα σκηνοθέτιδα Λένι Ρίφενσταλ (1902-2003), μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, καθώς χρησιμοποιήθηκε μεν από το καθεστώς του Αδόλφου Χίτλερ για την προώθηση της γερμανικής προπαγάνδας, ωστόσο οι τεχνικές που χρησιμοποίησε την καθιέρωσαν ως μία πρωτοπόρο της έβδομης τέχνης
- ο Αμερικανός σεναριογράφος Τζούλιους Έπσταϊν (1909-2000), ο οποίος έγραψε πολλά σενάρια γνωστών ταινιών του Χόλιγουντ, με πιο σημαντικό εκείνο της ταινίας "Καζαμπλάνκα"
- ο Κινέζος πολιτικός Ντενγκ Ξιαοπίνγκ (1904-1997), διάδοχος του Μάο Τσε Τουνγκ
- ο Έλληνας εκπαιδευτικός και γλωσσολόγος Δημήτρης Γληνός (1882-1943)
- η κορυφαία ρεμπέτισσα Σωτηρία Μπέλλου (1921-1997)


ΕΘΝΙΚΕΣ κ ΑΛΛΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ:
δεν υπάρχει κάποια γιορτή


ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ - info:
Στις 22 Αυγούστου 1926, τις πρώτες πρωινές ώρες, στρατιωτικό κίνημα υπό το στρατηγό Γεώργιο Κονδύλη ανέτρεψε το δικτατορικό καθεστώς του Θεόδωρου Πάγκαλου, που είχε αναλάβει την εξουσία προ 14 μηνών. Η επιχείρηση ξεκίνησε στις 3 τα ξημερώματα, οπότε δυνάμεις της Δημοκρατικής Φρουράς κατέλαβαν το υπουργείο των Στρατιωτικών, το Τηλεγραφείο και το Πολιτικό Γραφείο, τα οποία φρουρούνταν με τανκς, ενώ τις επόμενες ώρες προσχώρησαν στο κίνημα και οι ηγεσίες των σωμάτων του στρατού.
Αργότερα την ίδια μέρα, ο Κονδύλης εκφώνησε λόγο στην πλατεία Συντάγματος: "Αγαπητοί μου, Το Ελληνικόν Έθνος, το Έθνος μας, εις την μακράν του ιστορίαν είδε πολλάς ημέρας δόξης, αλλά και πολλάς ημέρας δυστυχίας. Είνε ίσως το μοναδικόν Έθνος εν τω κόσμω το οποίον εδοκίμασε την μγαλυτέραν επιτυχίαν, τους μεγαλυτέρους θριάμβους, αλλά και τας μεγαλυτέρας δυστυχίας και καταστροφάς. Οσονδήποτε όμως και αν ερευνήσητε την ιστορίαν, δεν θα βρήτε τυραννίαν ομοίαν εκείνης την οποίαν υπέστη ο ευγενής ελληνικός Λαός επί της δικτατορίας του Παγκάλου. Ουδέποτε υπήρξε τύραννος τόσον ανίκανος, τόσον ψευδομανής, τόσον ευτελής, τόσον περιφρονητής του Λαού, ο οποίος τον είχε κυβερνήτην. Προσεπάθησε να υποδουλώση όλας τας εξουσίας μηδ' αυτής της δικαστικής εξαιρουμένης, να διαφθείρη τας συνειδήσεις και παν ηθικόν στοιχείον της Χώρας μόνον διά να κυριαρχήση και να καρπωθή προσωπικά οφέλη. Είναι ζήτημα αν η μακραίων παγκόσμιος ιστορία έχει να επιδείξη κτηνάνθρωπον όμοιον προς αυτόν. Υπέσχετο την μίαν ημέραν διά να τα λησμονήση την άλλην. Μιλούσε για δάνεια από αδαμαντωρύχους και πιστώσεις από την Αμερικήν. Προσεπάθει να διχοτομήση το περιεχόμενον του πτωχού βαλαντίου των εργατών και χωρικών διά να εξασφαλίση χρήματα διά τας σπατάλας του και τους χαφιέδες του. Ευτυχώς η τυραννία κατελύθη διά συσσώμου εξεγέρσεως του στρσατού και στόλου..."
 Ο ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης κλήθηκε ν' αναλάβει προσωρινά την προεδρία της Δημοκρατίας, αξίωμα που κατείχε μέχρι το Μάρτιο του 1926, οπότε και αναγκάστηκε να υποβάλει την παραίτησή του. Οι πολιτικοί κρατούμενοι απελευθερώθηκαν, ενώ συνελήφθη ο δικτάτορας, που παραθέριζε στις Σπέτσες. Πρωθυπουργός ορκίστηκε ο Γεώργιος Κονδύλης, ενώ οι εκλογές πραγματοποιήθηκαν στις 7 Νοεμβρίου.


Στις 22 Αυγούστου 1931, μία δολοφονική επίθεση στο θέατρο "Περοκέ" κατά τη διάρκεια της επιθεώρησης "Κοσμογονία", την ώρα που στη σκηνή βρισκόταν ο ηθοποιός Βασίλης Αυλωνίτης, αποτέλεσε αντικείμενο πολιτικής αντιπαράθεσης και αφορμή συζητήσεων για τα όρια της σάτιρας. Ο δράστης επιτέθηκε κατά του Βασίλη Αυλωνίτη πυροβολώντας τον, επειδή δεν ήταν ευχαριστημένος με τη σάτιρα της παράστασης, σύμφωνα με τα ρεπορτάζ των εφημερίδων την επόμενη μέρα. Ο ηθοποιός γλίτωσε την τελευταία στιγμή, όμως τα σκάγια βρήκαν το μηχανικό της παράστασης, Παν. Μωραΐτη, ο οποίος και έχασε την ζωή του. Η αστυνομία προχώρησε σε συλλήψεις δύο ατόμων, που όμως ισχυρίστηκαν ότι δεν είχαν καμία ανάμιξη με τα αιματηρά γεγονότα, ενώ κύκλοι της αντιπολίτευσης άφηναν υπονοούμενα ακόμη και για οργανωμένο σχέδιο παρακρατικών στοιχείων του κόμματος των Φιλελευθέρων, χωρίς φυσικά ν' αποδείξουν τους ισχυρισμούς αυτούς. Άλλωστε, η σάτιρα δεν απευθυνόταν μόνο κατά του προσώπου του Ελ. Βενιζέλου, αλλά κυρίως κατά των πολιτικών του αντιπάλων, όπως καταλαβαίνει κανείς διαβάζοντας τα κείμενα της αιματοβαμμένης αυτής παράστασης. Παρόλ' αυτά, τις επόμενες μέρες η κηδεία του άτυχου Μωραΐτη επιχειρήθηκε να μετατραπεί σε αντικυβερνητικό συλλαλητήριο. 


Στις 22 Αυγούστου 1988, η "Ελευθεροτυπία" αποκάλυπτε επιστολή της Ιεράς Συνόδου προς τα υπουργεία Προεδρίας, Πολιτισμού και Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων ζητώντας την απαγόρευση προβολής στην Ελλάδα της ταινίας "Ο τελευταίος πειρασμός" του Μάρτιν Σκορσέζε, που ήταν βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη, επειδή "προσέκρουσε ευθέως στη θρησκευτικά ομοιογενή ευαισθησία του λαού μας" κι επειδή η ταινία επιχειρούσε "τη φρικιαστικότερη χυδαιοποίηση του Προσώπου του ίδιου του Ιδρυτού της χριστιανικής θρησκείας, γεγονός που δεν έχει το όμοιό του ως προς το "σχολιασμό" οποιουδήποτε άλλου μεγάλου θρησκευτικού διδασκάλου".
Το αίτημα της Ιεράς Συνόδου δεν έγινε δεκτό από το υπουργείο Πολιτισμού, του οποίου προΐστατο η Μελίνα Μερκούρη, η οποία άλλωστε είχε βιώσει στο παρελθόν απόπειρα λογοκρισίας κατά μιας ταινίας, στην οποία συμμετείχε. "Όταν γυρίζαμε με τον Ντασέν το "Ο Χριστός ξανασταυρώνεται" και τότε είχαμε προβλήματα, και τότε ζητούσαν ν' απαγορευτεί η ταινία, που τελικά πήρε το βραβείο των Καθολικών. Δεν μπορώ να κρίνω ένα έργο που δεν έχω δει. Πιστεύω, όμως, ότι ο Σκορτσέζε είναι ένας μεγάλος σκηνοθέτης κι ότι έκανε μια καλή ταινία. Πάλεψα μια ζωή τη λογοκρισία και είναι περιττό νομίζω να ειπώ πως είμαι κατά της απαγόρευσης της προβολής μιας ταινίας, που δεν υποχρεώνεται κανένας να ιδεί", δήλωσε η Μελίνα Μερκούρη.


ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ - δημοσιεύματα:
Ποιος είπε ότι το πάντρεμα πολιτικής και lifestyle είναι φαινόμενο μόνο των τελευταίων ετών; Τα ίδια συνέβαιναν και πριν από εκατό χρόνια, αν και σε μικρότερη κλίμακα. Στις 22 Αυγούστου 1913, η εφημερίδα "Ελλάς", που διαφημιζόταν ως "δισεβδομαδιαία επιθεώρησις", φιλοξενούσε ολοσέλιδο ρεπορτάζ με τον τίτλο "Ο κ. Βενιζέλος εις το σπίτι του", που αφορούσε την καθημερινότητα του Έλληνα πρωθυπουργού κατά την περίοδο των δύο βαλκανικών πολέμων. Διαβάζοντας το κείμενο, καταλαβαίνει κανείς ότι οι περισσότερες πληροφορίες ήταν μάλλον φαντασίες του δημοσιογράφου που υπέγραφε το.. ρεπορτάζ, δείχνει όμως πώς από εκείνη την εποχή ήταν ζωηρό το ενδιαφέρον για τα άδυτα της προσωπικής ζωής των πολιτικών.
"Πώς έζησε κατά το διάστημα της εμπολέμου καταστάσεως ο λατρευμένος Βενιζέλος και πώς κατώρθωσε να συγκρατή και να διευθύνη ένα τόσον γιγάντιον έργον; αυτό ερωτούν όλοι να μάθουν. Εζητήσαμεν πανταχόθεν σχετικάς πληροφορίας και συνηθροίσαμεν αρκετάς. Και ιδού.
Η ζωή του κ. Βενιζέλου κατά το διάστημα της εμπολέμου καταστάσεως, δηλαδή η ζωή του εις 11 ολοκλήρους μήνας υπήρξε μία συνεχής κίνησις μυαλού και σώμαος, μία διαρκής κόπωσις ατελείωτος. Μία αγωνία. 
Απόδειξις είνε ότι κατά το διάστημα τούτο των ένδεκα μηνών ο κ. Βενιζέλος άσπρισεν. Εκήρυξε τον πρώτον πόλεμον με ψαρά μαλλιά και γένεια και υπέγραψε την Ελληνο-Βουλγαρικήν ειρήνην κάτασπρος. Ένας εκ των μάλλον συνδεομένων με τον κ. Βενιζέλον μας έλεγεν:
- Ο κύριος Πρόεδρος είνε ευχαριστημένος με αυτό. Ας βγήκε η Ελλάς, λέει, κατάλευκη από τους δύο πολέμους και δεν τον μέλει αν ελευκάνθη και αυτός...".
Σε άλλο σημείο, το ρεπορτάζ "αποκάλυπτε" πώς ο Βενιζέλος βρήκε τον τρόπο να ξεφεύγει από διάφορους τύπους που τον ενοχλούσαν ζητώντας κάποια χάρη και τον αποσπούσαν από την επίλυση των προβλημάτων της χώρας.
"Μία ταράτσα έσωσε το ζήτημα και εγλύτωσε τον κ. Βενιζέλον από το βασανιστήριον αυτό, ελαττωθείσης έτσι της κοπώσεώς του. Το σπίτι του κ. Βενιζέλου ευρίσκεται εις το αυτό τετράγωνον με το Υπουργείον των Στρατιωτικών, αλλά επί άλλης παραλλήλου οδού. Εζητήθη λοιπόν τρόπος να εισέρχεται ο κ. Βενιζέλος από το σπίτι του εις το Υπουργείον και από το Υπουργείον εις το σπίτι του, χωρίς να παρουσιάζεται εις τον δρόμον. Και ο τρόπος ευρέθη.
Εις την στέγην ενός σπητιού ευρισκομένου μεταξύ της οικίας όπου μένει ο κ. Βενιζέλος και του Υπουργείο υπάρχει μία ταράτσα, είδος λιακωτού. Έτσι λοιπόν ηνοίχθη μία θύρα μεταξύ της οικίας του κ. Βενιζέλου και της ταράτασας και άλλη μεταξύ της ταράτσας και του Υπουργείο.
Κατ' αυτόν τον τρόπον από τότε ο κ. Πρωθυπουργός, χωρίς να μπορή κανείς απ' έξω να αντιληφθή το πράγματα, ευρίσκετο από το σπίτι του εις το υπουργικόν του γραφείον και τ' ανάπαλιν. Έτσι δε και όλοι οι επιμένοντες να ιδούν τον κ. Βενιζέλον - παρά τας παρακλήσεις του - τον έχαναν πλέον μέσα από τα χέρια των".
Και καθώς το ρεπορτάζ δημοσιεύτηκε την εποχή που ο Ελευθέριος Βενιζέλος έκανε διακοπές στο Λουτράκι, δεν θα μπορούσαν να λείπουν λεπτομέρειες από την ζωή του εκεί.
"Ο κ. Πρωθυπουργός κατά την συνήθειάν του την παλαιάν - διότι και αύτη διεταράχθη από τας αγρυπνίας - εγείρεται απ΄ το κρεβάτι ενωρίτατα. Τας 6 π.μ. Έπειτα κατεβαίνει με το φρέσκο και πέρνει το μπάνιο του. Επανέρχεται μετά ταύτα στο δωμάτιόν του και ξαπλώνεται στο κρεββάτι του πάλιν. Βέβαια συνήθως δεν ξανακοιμάται, αλλά αναπαύεται ξαπλωμένος ή διαβάζει τίποτε. Έτσι την περνάει έως το μεσημέρι, οπότε παρακάθηται εις το γεύμα μετά του κ. Κλ. Μαρκαντωνάκη.
αναπαύεται κατόπιν έως τας 4 μ.μ., οπότε ενδύεται. Και εκείνην την ώραν ή συνομιλεί με τους λοιπούς λουομένους ή δέχεται φίλους του ή εξέρχεται εις περίπατον. Το βράδυ στις 8 1/2 δειπνά. Έπειτα αφίνει να περάση μία ώρα περίπου. Και στας 10 το βράδυ - απαραβάτως - κοιμάται.
Δικαιοτάτη ανάπαυσις μετά τόσους κόπους, μετά τόσας ανησυχίας, μετά τόσας αγωνίας!"


Τον Αύγουστο του 1931, επτά μήνες μετά το έγκλημα στου Χαροκόπου (6 Ιανουαρίου 1931) η δολοφονία του εργολάβου Αθανασόπουλου εξακολουθούσε να απασχολεί τους Αθηναίους, αυτή τη φορά μέσω του τραγουδιού που έγραψε ο Ιάκωβος Μοντενάρης και που είχε ήδη γίνει μεγάλη επιτυχία της νυχτερινής Αθήνας. Στις 22 Αυγούστου 1931, η εφημερίδα "Ελεύθερος Άνθρωπος" δημοσίευε ένα ρεπορτάζ από μια επίσκεψη σε καφέ-μπαρ των Τζιτζιφιών, όπου οι πελάτες του μαγαζιού, άνθρωποι όλων των κοινωνικών τάξεων, ζητούσαν από την τραγουδίστρια Αγγέλα Μαυρομμάτη να τους τραγουδήσει τον "Αθανασόπουλο". 
Σύμφωνα με την εφημερίδα, η ξεχασμένη σήμερα Μαυρομμάτη ήταν η πρώτη ερμηνεύτρια του τραγουδιού που ακούγεται μέχρι σήμερα, ενώ η νεαρή τραγουδίστρια "με κομμένα τα μαλλιά α λα γκαρσόν" έδωσε και μια μικρή συνέντευξη στο ρεπόρτερ της εφημερίδας, από την οποία αντλούμε άγνωστες στο ευρύ κοινό λεπτομέρειες για το τραγούδι. Διαβάζουμε: 
".. Το "άστρο" του κέντρου, όταν ετελείωσε, όπως είνε η συνήθεια, επεσκέφθη μια μια παρέα και επαρουσίασε το διοκάνι διά μίαν καλλιτεχνικήν αρωγή. Δέχεται ευχαρίστως να καθίση στο τραπέζι μας...
- Τι τραβώ με τον Αθανασόπουλο!.. Όλος ο κόσμος έρχεται εδώ για να μ' ακούση να το τραγουδάω... Πώς με λένε;.. Αγγέλα Μαυρομάτη, κάθομαι στην Κοκκινιά, αλλά είμαι από τα Ταταύλα της Πόλης. Αοιδός το επάγγελμα.
- Μεγάλη επιτυχία δις Αγγέλα! Θα σας ζήλευαν πολλές Αθηναίες...
- Και πού να με βλέπατε εις την Τρίπολη. Εκεί το "ελάνσαρα"... Σε μια σάλλα του πόκερ... Ο κόσμος εκεί είχε ξετρελλαθή. Αι γυναίκες χύνανε μαύρο δάκρυ.. Οι άνδρες έρριχναν "χύμα" τα κατοστάρικα. Άλλο να σας το λέω κι άλλο να το βλέπετε...
Τραγούδησα διά πρώτη φορά στην Όπερα της Αλεξανδρείας... Έπειτα στο Χαλέπι, στη Γιάφα, στη Μπαιϋρούτ, στην Αλεξανδρέττα και σ' όλα τα μέρη της Ελλάδος. Τον Αθανασόπουλο όμως τον άρχισα στην Τρίπολι. Μου τον είχε δώσει ο ίδιος ο μουσικοσυνθέτης.. Ο σκοπός και τα λόγια "έπιασαν" και τώρα σε λίγο γυρίσθηκε στα φωνόγραφα..."
Από το ίδιο ρεπορτάζ, ενδιαφέρον παρουσιάζει κι ένα άλλο σημείο, όπου περιγραφόταν η ατμόσφαιρα του μαγαζιού, πώς διασκέδαζαν οι Αθηναίοι της εποχής τη νύχτα στα λαϊκά κέντρα:
"Επάνω εις το πάλκο η ορχήστρα απετελείτο από ένα βιολί κ' ένα σαντούρι.. Και δίπλα εις του μουσικούς, εκάθηντο δυο "άστρα" των υπογείων παραδείσων. Ήσαν δύο χορεύτριες αοιδοί από εκείνες που υπάρχουν εις όλα τα "Καφέ-Μπαρ" των λιμανιών και των λαϊκών κέντρων.
Η μία από αυτές με "πλαστικές" χειρονομίες κουρδισμένης κούκλας, αφού είπε ένα "Σερέτικο" τραγούδι, άρχισε να χορεύη κτυπώντας ρυθμικά τα "τζίλια" και να επιδεικνύη τα ξεκάλτσωτα πόδια της. Η άλλη με κομμένα τα μαλλιά α λα γκαρσόν, χτυπούσε το ντέφι..."

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου